...ادمی چگونه تاریخ و پیشا-تاریخ را رقم می زند و بر چه اساسی و چرا و چگونه روند افرینش را به تاریخ و ماقبل تاریخ تقسیم می کند ؟ چرا و چگونه تاریخ را می سازد و می نویسد و می خواند ؟ توجه به این نکته تحلیلی ضروری و مهم است که :اگر تاریخ را کسی یا کسانی بسازند وکسانی بنویسند و کسی یا کسانی بخوانند ...یک پژوهشگر تاریخ بایسته و شایسته است که در بررسی هر متن تاریخی یا هر سند تاریخی ماهیت این سه مقوله و نسبت تاریخی انها را دریابد و نیز رابطه سببی این سه را بشناسد .